Hiểu về “Interference Effects” để thiết kế thông minh hơn.
Nguồn tham khảo: Graphic Design for 21st Century-Charlotte & Peter Fiell
1 | HIỆU ỨNG NHIỄU (INTERFERENCE EFFECTS)
Trong tâm lý học và thiết kế, Interference Effects (Hiệu ứng Nhiễu) là hiện tượng mà quá trình xử lý thông tin của não trở nên chậm hơn và kém chính xác hơn vì có hai hoặc nhiều quá trình xử lý thông tin xung đột lẫn nhau, khiến người xem:
CHẬM HIỂU HƠN | HIỂU SAI Ý ĐỒ | HOẶC… BỰC MÌNH VÀ BỎ ĐI
Ví dụ:
“Green” nhưng lại tô màu đỏ → người xem mất thời gian để xử lý → bị nhiễu.
“Red” nhưng lại tô màu xanh → người xem mất thời gian để xử lý → bị nhiễu.
GREEN RED
Nếu hai quá trình xử lý thông tin không phù hợp, sẽ xảy ra nhiễu loạn và bộ não phải tốn thêm thời gian, năng lượng để xử lý thêm để giải quyết xung đột đó, khiến hiệu suất giảm.
2 | NHỮNG KIỂU GÂY NHIỄU PHỔ BIẾN TRONG THIẾT KẾ
2.1 STROOP INTERFERENCE – Nhìn một đằng, hiểu một nẻo
Ví dụ: nút GO màu đỏ, nút STOP màu xanh.
Trong văn hoá thị giác, màu xanh tượng trưng cho sự an toàn -> được phép làm gì đó, được phép đi tiếp. Còn màu đỏ tượng trưng cho sự báo động, nguy hiểm -> đừng làm điều này, cần phải dừng lại.
Nếu làm ngược lại, người xem phải cố gắng “giải mã” → giảm tốc độ đọc → giảm hiệu quả truyền thông.
2.2 GARNER INTERFERENCE – Quá nhiều thứ giống nhau đặt cạnh nhau
Khi các hình ảnh có cùng kích thước, cùng style, cùng màu sắc hoặc cùng vị trí đứng cạnh nhau→ não sẽ xử lý chậm hơn vì phải phân biệt chúng liên tục. Khi phải phân biệt nhiều thứ tương đồng nhau cùng lúc sẽ dẫn đến tăng tải nhận thức cho não bộ.
Chính vì vậy, khoảng cách, kích thước, nhịp điệu, tương phản thị giác giúp thông tin thở được cũng như quá trình xử lý thông tin của não bộ sẽ được giảm tải.
2.3 PROACTIVE & RETROACTIVE INTERFERENCE – Cái cũ phá cái mới (và ngược lại)
Ví dụ: Bạn biết “mũi tên = chỉ lối đi” nhưng nay nó lại được đặt trên đèn giao thông, mà màu “đỏ trên đèn giao thông=dừng lại”.
Lập tức não sẽ bị “loạn nhịp”: Vậy giờ bước tiếp hay dừng lại?
Đừng phá bỏ thói quen thị giác của người dùng trừ khi bạn có lý do thật sự mạnh.
3 | HỌC CÁCH “DỌN NHIỄU” ĐỂ KHÁCH HÀNG HIỂU BẠN NHANH HƠN
Một Designer giỏi không phải người làm visual đẹp nhất, mà là người giúp người xem nắm bắt điều quan trọng trong một vài giây đầu tiên, vì vậy hãy:
-Nắm rõ những nguyên lý thị giác cơ bản ->giúp kiểm soát sự chú ý của người xem
-Hiểu biết sâu sắc về văn hoá thị giác-> Tránh tạo ra sự xung đột giữa các tín hiệu quen thuộc
-Nghiên cứu hành vi của khách hàng->Thiết kế phải khớp với cách họ nhìn – nghĩ – phản ứng
-Xác định thông điệp muốn truyền tải ->biết thứ gì nên bỏ, thứ gì cần nhấn mạnh
TÓM LẠI LÀ…
Một thiết kế tốt không chỉ đẹp, nó còn phải rõ ràng, cô đọng, không làm người xem mệt. Nó tôn trọng não người xem, và quan trọng nhất: nó hiểu cách con người xử lý thông tin.
KHÁCH HÀNG KHÔNG PHẢI “ANH NGƯỜI YÊU”,
ĐỪNG BẮT HỌ PHẢI “ĐỐ ANH, EM ĐANG NGHĨ GÌ?”